ಯಶೋಧರಾ – Yashodhara

ನಾಲ್ಗುಮಾತು

ಕ್ರಿ. ಪೂ. ೫ನೇಶತಮಾನದಲ್ಲಿಬದುಕಿದ್ದಗೌತಮಬುದ್ದನಹೆಂಡತಿ

ಯಶೋಧರೆಯಬಗ್ಗೆಬರೆಯಹೊರಟಾಗಹಲವುಆಶ್ಚರ್ಯಗಳುಎದುರಾದುವು.

‘ದೌೌಪದಿ’ ಮತ್ತು “ಕುಂತಿ’ಯರಬಗ್ಗೆಬರೆಯುವಾಗವಿಷಯಸಾಮಗ್ರಿನನ್ನಲ್ಲಿ

ಎಫುಲವಾಗಿತ್ತುಕತೆಕರಗತವಾಗಿತ್ತುನನ್ನಸಂಶೋಧನೆಯಮೂಲಆಕರ

“ಮಹಾಭಾರತ’ವಾದುದರಿಂದ. ಇದುಹಾಗಲ್ಲಗೌತಮಬುದ್ದನ, ಸಿದ್ಧಾರ್ಥನ

ವೈಯಕಿಕಜೀವನದಬಗ್ಗೆತಿಳಿದಿರುವುದಕ್ಕಿಂತಅವನತತ್ತೋಪದೇಶದಬಗ್ಗೆಪ್ರಪಂಚ

ತಿಳಿದಿರುವುದೇಹೆಚ್ಚುಚರಿತ್ರೆಯಲ್ಲಿಯಶೋಧರೆಯಬಗ್ಗೆಸಿಗುವಮಾಹಿತಿಅತ್ಯಲ್ಪ

ಅದೂಎರಡುಹಂತದಲ್ಲಿಮಾತ್ರ. ಒಂದುಅವಳುಸಿದ್ಧಾರ್ಥನನ್ನುಮದುವೆಯಾಗಿ

ರಾಹುಲನತಾಯಿಯಾದುದು. ಎರಡುಸಿದ್ಧಾರ್ಥನುಬುದ್ಧನಾದಹತ್ತುವರ್ಷಗಳ

_ ನಂತರಅವನನ್ನುಭೇಟಿಯಾದುದು. ಹೀಗೆಭೇಟಿಯಾದಾಗಪೂರ್ವಾಶ್ರಮದ

ಗಂಡನನ್ನುಕುರಿತುಅವಳು “”ಹೀಗೆನನ್ನನ್ನುಬಿಟ್ಟುಹೋಗಿಯೇಧರ್ಮವನ್ನು

..  ಸಾಧಿಸಬೇಕಿತ್ತೇ?” ಎಂಬಬಹುಮುಖ್ಯಪ್ರಶ್ನೆಯನ್ನುಕೇಳುವುದುಮಾಸ್ತಿಯವರ

“”ಯಶೋಧರಾ” ನಾಟಕದಲ್ಲಿಇತಿಹಾಸದಈಭಾಗದತುಣುಕನ್ನುಆಶ್ರಯಿಸಿ

ನಾಟಕಬರೆದಮಾಸಿಯವರುಯಶೋಧರೆಯಪ್ರಶ್ನೆಗಳನ್ನೆತಿಕೊಳ್ಳುವಾಗನನಗೆ

ಅಪ್ಪಟಸ್ತ್ರೀವಾದಿಗಳಂತೆಕಾಣಿಸುತಾರೆ. : 1

ಬುದ್ಧಬುದ್ಧಜಗವೆಲ್ಲಮಲಗಿರಲುಇವನೊಬ್ಬನೆದ್ದ

ಮಡದಿಮಗುಮನೆಮಾರುರಾಜ್ಯಗೀಜ್ಯಹೊತ್ತಿರುವಉರಿಯಲ್ಲಿಆಯಿತಾಜ್ಯ

ಹಎಂದುಬುದ್ದನಸಾಹಸವನ್ನುಕೀರ್ತಿಗಾಥೆಮಾಡಿಹಾಡುವ

ಬೇಂದೈಯವರಾಗಲೀ, ““ಗೋಲ್ಲೋಥಾಮತ್ತುವೈಶಾಖಿ” ಎಂಬಖಂಡಕಾವ್ಯ

_.. ಬರೆದು, ಏಸುಕ್ರಿಸ್ಕಮತ್ತುಗೌತಮರನ್ನುಸಮೀಕರಿಸುವಗೋವಿಂದ

ಪೃಯವರಾಗಲೀ, ಯಶೋಧರೆಯಬಗ್ಗೆಕಿಂಚಿತ್ತುಚಿಂತಿಸಿದವರಲ್ಲಕುವೆಂಪುಅವರ

“”ಮಹಾರಾತ್ರಿ” ನಾಟಕವು “”ಮಹಾಪರಿನಿಷ್ಫಮಣ”ವನ್ನುಸೊಗಸಾಗಿಚಿತ್ರಿಸಿದ್ದರೂ

ಅಲ್ಲಿಯೂಯಶೋದರೆಮೇಲೆಒತ್ತುಬಿದ್ದಿಲ್ಲ.

“ನಡೆಹಯವೆನಡೆಮುಂದಕೀಗ” ಎನ್ನುವವೀಸೀಯವರಿಗೆ “ಸಾರವಿಲ್ಲದ

ಸುತಸತೀವ್ಯಾಮೋಹ’ ದಿಂದಸಿದ್ಧಾರ್ಥನನ್ನುದೂರಕರೆದೊಯ್ಯುವಕಾತರ!

ಹೀಗೆಕನ್ನಡಸಾಹಿತ್ಯವುಬುದ್ಧನಕೀರ್ತಿಗಾಥೆಹಾಡುತ್ತಾಅವನುತ್ಯಜಿಸಿದ

ಯಶೋಧರೆಯನ್ನುಮರೆತಈಸಂದರ್ಭವುನನ್ನಲೇಖನಿಗೆಅನುಕೂಲ

ಸಂದರ್ಭವಾಗಿಒದಗಿಬಂದಿದೆಎಂದುನಾನುಭಾವಿಸಿದ್ದೇನೆ.

 

“”ಲಲಿತವಿಸರ”, “ಚೈನಾಗೃಂಥ” ಮೊದಲಾದಬೌದ್ಧಗ್ರಂಥಗಳಲ್ಲಿ

ಸಿದ್ಧಾರ್ಥನುಯಶೋಧರೆಯನ್ನಲ್ಲದೇ, ಮೃಗಜಾ, ಉತ್ಪಲಾವರ್ಣಾ, ಗೋಪಾಎಂಬ

ಇನ್ನೂಮೂವರುರಾಣಿಯರನ್ನುಮದುವೆಯಾಗಿದ್ದನೆಂಬಮಾಹಿತಿಯಿದೆ. ಈ

ಅಂಶವುನನ್ನಬರವಣಿಗೆಗೆತೊಡಕುಂಟುಮಾಡುವುದರಿಂದಇದನ್ನುನಾನುಕೈ

ಬಿಟ್ಟಿದ್ದೇನೆ.

 

ಈಕಾದಂಬರಿಯಬರವಣಿಗೆಕೊನೆಯಹಂತಕ್ಕೆಬಂದಾಗಪ್ರಕಟವಾದ

ಎಸ್‌. ಎಲ್‌. ಬೈರಪ್ಪನವರ “ಸಾರ್ಥ” ಕಾದಂಬರಿಗೂಮಾಸಿಯವರ

“”ಯಶೋದಧರಾ” ನಾಟಕಕ್ಕೂಡಾ. ಪ್ರಭುಶಂಕರರ “”ಆಮ್ರಪಾಲಿ”, “”ಅಂಗುಲೀ

ಮಾಲಾ” ನಾಟಕಗಳಿಗೂಡಾ. ಶಿವರಾಮಕಾರಂತರ “‘ಕಿಸಾಗೋತಮಿ” ನಾಟಕಕ್ಕೂ

ನಾನುಖುಣಿಯಾಗಿದ್ದೇನೆ. ಹಿಂದಿಯಲ್ಲಿಮೈಥಿಲಿಶರಣಗುಪರುಬರೆದ

“ಯಶೋದಧರಾ’ ಕಾವೃವುನನ್ನಹಸಪ್ರತಿಬರಹಮುಕ್ತಾಯವಾದಮೇಲೆನನ್ನಗಮನಕ್ಕೆ

 

ಬಂದುಅದಕ್ಕೂನನ್ನಬರವಣಿಗೆಗೂಇರುವಸಾಮ್ಯವುಅಚ್ಚರಿತಂದಿತು. ಮೈದಿಲಿ

ಶರಣಗುಪರಕಾವ್ಯವನ್ನುಓದಿತಿಳಿಸಿಅರ್ಥಹೇಳಿದನನ್ನವಿದ್ಯಾರ್ಥಿಮಿತ್ರರಿಗೆ

ವಂದನೆಗಳು.

 

ಈಎಲ್ಲಾಕೃತಿಗಳನ್ನುಮೀರಿದಹೊಸಹೊಳಹುಗಳನ್ನುಸ್ತ್ರೀವಾದದನೆಲೆಯಲ್ಲಿ

ಈಕಾದಂಬರಿನೀಡಿದ್ದರೆನನ್ನಈಪ್ರಯತ್ನಸಾರ್ಥಕಎಂದುಭಾವಿಸಿದ್ದೇನೆ.

 

ವಿಶ್ವಾಸದಿಂದಮುನ್ನುಡಿಬರೆದಎಸ್‌. ಪಿ. ಪದ್ಧಪ್ರಸಾದ್‌ರವರಿಗೆ, ಮುದ್ರಿಸಿದ

ಅನನ್ಯಮುದ್ರಣಾಲಯದಸಿಬ್ಬಂದಿಗೆ, ಅಕ್ಷರಜೋಡಣೆಮಾಡಿದಆದಿತ್ಯಗ್ರಾಫಿಕ್ಸ್‌

ನವರಿಗೆಕೃತಜ್ಞಳಾಗಿರುವೆ. ಓದುಗರಪ್ರತಿಕ್ರಿಯೆಗೆಸ್ವಾಗತ.

 

೯-೭-೨೦೦೦ಎಸ್‌.ವಿ. ಪ್ರಭಾವತಿ

ಬೆಂಗಳೂರು